یک استارتاپ استرالیایی به نام Cortical Labs از اولین کامپیوتر بیولوژیکی تجاری جهان با نام CL1 رونمایی کرده است. این دستگاه که با استفاده از نورونهای زنده مغز انسان و تراشههای سیلیکونی کار میکند، میتواند روش جدیدی برای پردازش اطلاعات ارائه دهد. برخلاف کامپیوترهای سنتی که مبتنی بر مدارهای الکترونیکی هستند، CL1 از سلولهای زنده برای انجام عملیات محاسباتی استفاده میکند.
با توجه به ترکیب منحصربهفرد این کامپیوتر، انتظار میرود که CL1 قابلیتهای یادگیری و پردازشی پیشرفتهای داشته باشد. این دستگاه علاوه بر مصرف انرژی کمتر نسبت به پردازندههای مرسوم، میتواند به شکل موثرتری الگوها را شناسایی و تحلیل کند. اما همراه با این پیشرفت، چالشهای جدیدی در زمینه اخلاق، فلسفه هوش مصنوعی و کاربردهای عملی این فناوری مطرح شده است.
ترکیب بیولوژی و فناوری؛ کامپیوتری که یاد میگیرد
CL1 با ترکیب نورونهای زنده که در آزمایشگاه کشت داده شدهاند و چیپهای سیلیکونی، به روشی جدید در پردازش اطلاعات دست یافته است. این سیستم میتواند از نورونهای بیولوژیکی برای پردازش دادهها استفاده کند، به شکلی که مشابه عملکرد مغز انسان باشد.
به عنوان آزمایشی برای سنجش توانایی یادگیری این کامپیوتر، نسخه اولیه CL1 به بازی Pong آموزش داده شد. برخلاف الگوریتمهای معمولی که نیاز به برنامهنویسی دقیق دارند، این کامپیوتر توانست روش بازی را خودش یاد بگیرد. این ویژگی نشان میدهد که CL1 دارای توانایی یادگیری تطبیقی است و میتواند بدون نیاز به برنامهریزی صریح، مهارتهای جدید کسب کند.
کاهش مصرف انرژی؛ نقطه قوت کلیدی CL1
یکی از مهمترین ویژگیهای این کامپیوتر جدید، مصرف انرژی بسیار پایین آن نسبت به پردازندههای سنتی است. در حالی که پردازندههای امروزی برای انجام عملیات پیچیده به توان زیادی نیاز دارند، نورونهای زنده در CL1 میتوانند وظایف مشابهی را با مصرف حداقل انرژی انجام دهند.
به طور مقایسهای، مغز انسان تنها با چند وات انرژی قادر به انجام محاسبات پیچیده است، در حالی که یک ابرکامپیوتر برای پردازشهای مشابه به مگاواتها انرژی نیاز دارد. CL1 با الگو گرفتن از مغز انسان، میتواند بهرهوری انرژی را بهبود ببخشد و از این نظر یک پیشرفت مهم در دنیای فناوری محسوب میشود.
چالشهای اخلاقی و علمی کامپیوترهای بیولوژیکی
با وجود پیشرفتهای چشمگیر این فناوری، سوالات زیادی درباره جنبههای علمی و اخلاقی آن مطرح شده است. یکی از بحثهای اصلی این است که آیا نورونهای مورد استفاده در CL1 واقعاً چیزی را درک میکنند یا صرفاً بهعنوان واحدهای پردازشی بیولوژیکی عمل میکنند.
همچنین برخی کارشناسان درباره مفهوم آگاهی در چنین سیستمهایی تردید دارند. آیا ممکن است که این نورونها در آینده دارای نوعی خودآگاهی شوند؟ اگر چنین اتفاقی بیفتد، چه مسئولیتهای اخلاقیای بر دوش توسعهدهندگان این فناوری خواهد بود؟ این پرسشها همچنان در حال بررسی است و پاسخ قطعی برای آنها وجود ندارد.
با این حال، شرکت Cortical Labs اعلام کرده که از این نگرانیها آگاه است و در حال بررسی دقیق جنبههای اخلاقی فناوری خود است. آنها تاکید کردهاند که نورونهای مورد استفاده در CL1 از مسیرهای کنترلشده و بدون ایجاد درد یا آگاهی در موجود زنده به دست میآیند.
کاربردهای بالقوه؛ از تحقیقات پزشکی تا هوش مصنوعی پیشرفته
با توسعه CL1، زمینههای جدیدی برای استفاده از کامپیوترهای بیولوژیکی ایجاد شده است. یکی از مهمترین کاربردهای آن در پژوهشهای علوم اعصاب و پزشکی است. این فناوری میتواند برای درک بهتر عملکرد مغز انسان و یافتن راهکارهای جدید برای درمان بیماریهای عصبی مانند آلزایمر و پارکینسون مفید باشد.
علاوه بر این، CL1 میتواند در حوزه هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی نقش مهمی ایفا کند. از آنجایی که این سیستم میتواند الگوهای دادهای را به صورت پویا یاد بگیرد، ممکن است در آینده به عنوان جایگزینی برای برخی مدلهای یادگیری عمیق استفاده شود.
عرضه رسمی CL1 و قیمتگذاری آن
طبق اعلام شرکت سازنده، کامپیوتر بیولوژیکی CL1 قرار است از تابستان امسال به بازار عرضه شود. قیمت این محصول ۳۵,۰۰۰ دلار تعیین شده که آن را به گزینهای مناسب برای مراکز تحقیقاتی، دانشگاهها و شرکتهای فعال در حوزه فناوریهای پیشرفته تبدیل میکند.
با عرضه این فناوری، احتمالاً رقابت جدیدی در حوزه پردازش بیولوژیکی شکل خواهد گرفت. شرکتهای بزرگ فناوری و محققان علوم کامپیوتر ممکن است به توسعه نسلهای بعدی این فناوری علاقهمند شوند.
آینده کامپیوترهای بیولوژیکی؛ گامی به سوی هوش مصنوعی زنده؟
CL1 تنها یک نمونه اولیه از یک فناوری نوظهور است و هنوز مسیر طولانی برای پیشرفت آن وجود دارد. اما اگر این فناوری توسعه پیدا کند، ممکن است در آینده شاهد ایجاد سیستمهای پردازشی باشیم که میتوانند مانند مغز انسان به صورت تطبیقی یاد بگیرند و حتی رفتارهای پیچیده از خود نشان دهند.
این پیشرفتها میتوانند تعامل میان انسان و ماشین را متحول کنند و به ساخت سیستمهایی منجر شوند که توانایی تفکر و تصمیمگیری مستقل دارند. البته همچنان چالشهای زیادی در این مسیر وجود دارد و باید دید که آیا CL1 میتواند آغازگر عصر جدیدی در هوش مصنوعی باشد یا نه.
منبع: مهر
source