سیستم تسلیحات لیزری با انرژی بالا 300 کیلووات (HELWS)

سیستم تسلیحات لیزری با انرژی بالا 300 کیلووات (HELWS)، یکی از پروژه‌های پیشرفته دفاعی است که توسط وزارت دفاع ایالات متحده (DoD) در حال توسعه است.

اهداف و کاربردهای سیستم تسلیحات لیزری با انرژی بالا 300 کیلووات

این سیستم که بخشی از برنامه “ابتکار مقیاس‌گذاری لیزرهای با انرژی بالا” (HELSI) محسوب می‌شود، برای تقویت توان رزمی نیروهای مسلح آمریکا و مقابله با تهدیدات مدرن طراحی شده است.

این فناوری پیشرفته به‌دلیل قابلیت‌های برجسته‌ای مانند دقت بالا، واکنش سریع و هزینه پایین، چشم‌انداز جدیدی برای دفاع در برابر تهدیدات پیچیده فراهم کرده است.

سیستم HELWS برای مقابله با طیف گسترده‌ای از تهدیدات طراحی شده است. این فناوری قادر است به‌طور مؤثر با موارد زیر مقابله کند:

• موشک‌ها
• توپخانه
• خمپاره‌ها
• پهپادها
• هواگردهای چرخشی (هلیکوپترها)
• هواگردهای ثابت

این سیستم بخشی از برنامه “قابلیت محافظت در برابر آتش غیرمستقیم-لیزر با انرژی بالا” (IFPC-HEL) ارتش آمریکا است. هدف این برنامه، ادغام فناوری لیزر با انرژی بالا در سامانه‌های دفاعی موجود است تا توان نظامی نیروهای مسلح ارتقا یابد و امکان محافظت مؤثر از پایگاه‌های ثابت و نیمه‌ثابت فراهم شود.

برنامه IFPC-HEL، با ارائه قابلیت پاسخ سریع و دقت بالا، نه تنها توان رزمی ارتش آمریکا را افزایش می‌دهد، بلکه امکان مقابله با تهدیدات پیچیده را نیز فراهم می‌آورد. ارتش آمریکا قصد دارد تا سال 2024، چهار نمونه عملیاتی از سیستم‌های IFPC-HEL با توان 300 کیلووات را به صورت یکپارچه بر روی خودروهای تاکتیکی نظامی مستقر کند.

جزئیات توسعه سیستم HELWS

توسعه سیستم HELWS به عنوان بخشی از برنامه HELSI از سال 2019 آغاز شد. وزارت دفاع ایالات متحده قراردادهایی را با شرکت‌های بزرگ و مطرح در حوزه فناوری دفاعی و انرژی برای توسعه این سیستم منعقد کرد. این شرکت‌ها شامل لاکهید مارتین، جنرال اتمیکس، nLight Photonics، بوئینگ، نورثروپ گرومن و دینتیکس هستند.

مشارکت شرکت‌های کلیدی در توسعه HELWS

1. لاکهید مارتین:
   این شرکت تحت قراردادی به ارزش 83 میلیون دلار، معماری لیزری ترکیبی طیفی خود را ارتقا داده و به سطح توان 300 کیلووات رسانده است. در سپتامبر 2022، لاکهید مارتین قدرتمندترین لیزر خود را تولید و تحویل داد. این لیزر به عنوان یکی از اجزای کلیدی سیستم‌های IFPC-HEL شناخته می‌شود.
2. nLight Photonics:
   این شرکت تحت قراردادی به ارزش 48 میلیون دلار، فناوری ترکیب پرتو هم‌دوس (CBC) خود را برای توسعه سیستم لیزری 300 کیلووات به کار گرفت. در سال 2022، nLight موفق به نمایش مقیاس‌پذیری معماری CBC خود شد. همچنین در سال 2023، این شرکت قرارداد دیگری به ارزش 86 میلیون دلار برای تولید نمونه‌های اولیه سیستم HEL دریافت کرد.
3. جنرال اتمیکس و بوئینگ:
   این دو شرکت در سال 2021 تحت قراردادی مشترک، طراحی سیستم لیزری 300 کیلووات با فناوری تقویت توزیعی را آغاز کردند. این سیستم شامل یک لیزر قدرتمند و یک بخش کارگردانی پرتو پیشرفته است که توسط بوئینگ توسعه داده شده است. طراحی این سیستم بسیار فشرده و سبک بوده و از دو هد لیزری پیشرفته بهره می‌برد.
4. نورثروپ گرومن:
   این شرکت در سال 2021 تحت قراردادی به ارزش 72 میلیون دلار، فناوری CBC خود را برای توسعه نمونه اولیه سیستم 300 کیلووات به کار گرفت. این نمونه اولیه قابلیت ترکیب پرتوهای قدرتمند را برای ایجاد یک پرتو واحد با توان بالا دارد.
5. دینتیکس:
   این شرکت، یکی از زیرمجموعه‌های لیدوس، فناوری اثبات‌شده خود در سیستم 100 کیلوواتی را برای ارتقای آن به سیستم 300 کیلوواتی به کار برده است. این فناوری به عنوان بخشی از برنامه IFPC-HEL ارتش آمریکا مورد استفاده قرار گرفته است.

ویژگی‌های طراحی سیستم HELWS

سیستم HELWS به گونه‌ای طراحی شده است که بتواند به عنوان یک سامانه لیزری قابل حمل برای مقابله با تهدیدات هوایی و پهپادی عمل کند. این سیستم شامل دو بخش اصلی است:

• لیزر قدرتمند: این لیزر قابلیت تولید توان 300 کیلووات را دارد و می‌تواند به طور مؤثر اهداف را با دقت بالا مورد هدف قرار دهد.
• سیستم هدف‌گیری چندطیفی: این بخش برای شناسایی، ردیابی و هدف‌گیری دقیق تهدیدات طراحی شده است و بر روی یک وسیله نقلیه تاکتیکی نصب می‌شود.

مزایای طراحی پیشرفته

• فشردگی و وزن کم: طراحی این سیستم بسیار فشرده و سبک است و امکان جابجایی آسان آن را فراهم می‌کند.
• ترکیب فناوری‌های نوین: استفاده از فناوری‌های پیشرفته مانند تقویت توزیعی و ترکیب پرتوهای هم‌دوس باعث افزایش کیفیت پرتو و قدرت کشندگی سیستم شده است.
• انعطاف‌پذیری بالا: این سیستم قابلیت ادغام با سامانه‌های دفاعی موجود ارتش آمریکا را دارد.

مزایای عملیاتی سیستم تسلیحات لیزری با انرژی بالا

سیستم‌های تسلیحات لیزری با انرژی بالا، به دلیل سخت‌افزار سبک، دقت بالا و سرعت واکنش فوری، مزایای عملیاتی قابل توجهی دارند:

1. سرعت درگیری بالا: این سیستم‌ها با سرعت نور به اهداف حمله می‌کنند، که باعث می‌شود زمان واکنش در برابر تهدیدات به حداقل برسد.
2. دقت بالا: دقت بالای این سیستم‌ها امکان هدف‌گیری دقیق را فراهم کرده و خسارت جانبی بسیار محدود ایجاد می‌کند.
3. هزینه پایین: هزینه هر شلیک نسبت به مهمات معمولی بسیار کمتر است، که باعث کاهش هزینه‌های عملیاتی می‌شود.
4. انعطاف‌پذیری در مقابله با تهدیدات مدرن: این سیستم‌ها توانایی مقابله با تهدیدات پیچیده و متغیر را دارند.

مقایسه فناوری HELWS آمریکا با سلاح پلاسما ایران

ایران نیز در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری گسترده‌ای در توسعه فناوری‌های دفاعی پیشرفته انجام داده و موفق به طراحی و تولید سلاح‌های مبتنی بر فناوری پلاسما شده است. این سلاح‌ها، مشابه فناوری لیزری، مبتنی بر انرژی‌های نوین هستند و می‌توانند در مقابله با تهدیدات هوایی و زمینی مؤثر باشند.

تفاوت‌ها و شباهت‌ها

1. نوع انرژی مورد استفاده:
   در حالی که سیستم HELWS از فناوری لیزر با انرژی بالا برای تولید پرتو متمرکز استفاده می‌کند، سلاح‌های پلاسما ایران از انرژی الکترومغناطیسی و ذرات باردار برای ایجاد تخریب استفاده می‌کنند.
2. سرعت واکنش:
   هر دو سیستم با سرعت بسیار بالا به اهداف حمله می‌کنند، اما فناوری لیزری به دلیل استفاده از پرتو نور، دارای سرعت واکنش بیشتری است.
3. هزینه عملیاتی:
   هزینه عملیاتی سیستم‌های لیزری به دلیل نیاز به تجهیزات پیشرفته‌تر، ممکن است بالاتر باشد، اما سلاح‌های پلاسما با استفاده از منابع انرژی موجود، هزینه کمتری دارند.
4. کاربردها:
   سیستم HELWS به طور خاص برای مقابله با تهدیدات هوایی طراحی شده است، در حالی که سلاح‌های پلاسما ایران قابلیت استفاده در جنگ‌های زمینی و هوایی را دارند.

نتیجه‌گیری

سیستم تسلیحات لیزری با انرژی بالا 300 کیلووات (HELWS)، یکی از پیشرفته‌ترین دستاوردهای فناوری دفاعی ایالات متحده است که آینده جنگ‌های مدرن را متحول خواهد کرد. این سیستم، با قابلیت‌های ویژه خود، از جمله دقت بالا، واکنش سریع و هزینه پایین، توانایی مقابله با تهدیدات پیچیده را فراهم کرده است.

در حالی که آمریکا با فناوری HELWS به دنبال ایجاد تسلیحات نوین است، ایران نیز با توسعه سلاح‌های پلاسما نشان داده که در مسیر استفاده از فناوری‌های پیشرفته دفاعی قرار دارد. هر دو کشور با تمرکز بر انرژی‌های نوین، تلاش می‌کنند تا برتری نظامی خود را در میدان‌های نبرد آینده تضمین کنند.