قفل‌ طلایی! / چرا خرید آنلاین طلا متوقف شد؟

بازار مصنوعات طلا در ایران این روزها با چالشی بزرگ مواجه شده است؛ ممنوعیت فروش آنلاین طلا که با انسداد ناگهانی درگاه‌های پرداخت همراه شده، باعث شده بسیاری از فعالان این حوزه و مشتریان آن‌ها در شرایطی نامعلوم گرفتار شوند.

ممنوعیت فروش آنلاین طلا؛ خبری که بازار را شوکه کرد

تصمیم ناگهانی و غیرمنتظره در خصوص ممنوعیت فروش اینترنتی طلا توسط نهادهای بالادستی، فضای بازار را به کلی متلاطم کرده است. بسیاری از فروشگاه‌ها و پلتفرم‌های خرید و فروش آنلاین طلا که طی سال‌های گذشته با استقبال چشمگیر مشتریان مواجه بودند، ناگهان با قطع درگاه‌های پرداخت مواجه شده و عملاً فروش خود را متوقف کردند.

این اقدام موجب سردرگمی مصرف‌کنندگان و کاهش شدید معاملات آنلاین در این حوزه شده است. خبرنگار گویا آیتی برای دریافت توضیحات خواستار گفتگو با علیرضا نظری سرپرست مرکز ملی مطالعات، پایش و بهبود محیط کسب و کار وزارت امور اقتصادی و دارایی شد اما متأسفانه ایشان حاضر به پاسخگویی نشدند و این مسئله عملاً واکنش رسمی از سوی اتحادیه را به تأخیر انداخت.

انسداد درگاه‌های پرداخت و پیامدهای آن

مطابق گزارش‌های منتشر شده، این ممنوعیت و انسداد درگاه‌ها نه تنها فعالیت فروش را مختل کرده بلکه باعث شده بسیاری از کسب‌وکارهای آنلاین در حوزه طلا نتوانند تعهدات مالی خود به مشتریان را به موقع انجام دهند.

این وضعیت بحرانی، فشار مضاعفی بر دوش فعالان بازار طلا گذاشته است. آنها معتقدند که این تصمیم‌ها به صورت ناگهانی و بدون اطلاع‌رسانی قبلی اتخاذ شده و باعث شده به سرعت اعتبار و اعتماد مشتریان به فروش اینترنتی طلا کاهش یابد.

شروط جدید بانک مرکزی و واکنش فعالان بازار

در ادامه تحولات، بانک مرکزی پنج شرط سخت‌گیرانه را برای بازگشایی درگاه‌های پرداخت پلتفرم‌های فروش آنلاین طلا تعیین کرده است. این شروط شامل الزامات سنگین مالی، گزارش‌دهی دقیق و محدودیت‌های خاصی است که به گفته برخی فعالان بازار «غیرکارشناسی» و «غیرقانونی» توصیف شده‌اند.

با وجود این نارضایتی‌ها، کسب‌وکارهای آنلاین طلا مجبور شده‌اند این شروط را بپذیرند تا بتوانند دست کم بخشی از خدمات خود را دوباره راه‌اندازی کنند و تعهدات مالی خود را نسبت به مشتریانشان انجام دهند.

پلتفرم «میلی» و آغاز برداشت ریالی؛ اقدامی امیدوارکننده

یکی از تحولات مثبت این روزها، اطلاعیه شماره ۳ پلتفرم خرید و فروش آنلاین طلا «میلی» است. بر اساس این اطلاعیه، از ساعت ۱۲ ظهر روز دوشنبه ۲۳ تیر ۱۴۰۴، امکان ثبت درخواست برداشت ریالی برای کاربران اپلیکیشن میلی فراهم شده است.

همچنین امکان درخواست تحویل فیزیکی طلا نیز به کاربران ارائه شده است تا بدین ترتیب پلتفرم‌ها بتوانند حداقل بخشی از تعهدات معوق خود را به مشتریان پرداخت کنند.

با این حال، «میلی» تصریح کرده که این تسویه‌ها به‌صورت مرحله‌ای و با توجه به ظرفیت‌های موجود انجام خواهد شد و محدودیت‌های فعلی ناشی از انسداد غیرقانونی درگاه‌های بانکی و مشکلات دسترسی به ذخایر امن بانکی است.

چرا محدودیت‌ها هنوز پابرجاست؟

بر اساس گفته‌های پلتفرم میلی و گزارش‌های موجود، بانک مرکزی ایران پس از شروع جنگ ایران و اسرائیل، محدودیت‌هایی جدی برای پلتفرم‌های خرید و فروش آنلاین طلا وضع کرده است. با اینکه بیش از ۱۹ روز از اعلام آتش‌بس گذشته، بخش عمده‌ای از این محدودیت‌ها کماکان به قوت خود باقی است و کسب‌وکارها و مشتریان همچنان با مشکل روبه‌رو هستند.

این وضعیت، به‌شدت به اعتبار و اعتماد به بازار آنلاین طلا آسیب زده و نگرانی‌هایی جدی در بین خریداران و فروشندگان ایجاد کرده است.

تأثیر ممنوعیت فروش اینترنتی طلا بر بازار و اقتصاد دیجیتال

بازار آنلاین طلا که می‌توانست گامی مهم در دیجیتالی‌شدن اقتصاد ایران و تسهیل معاملات باشد، با این تصمیمات و محدودیت‌ها دچار رکود شده است. کارشناسان معتقدند این رویکردها نه تنها به کسب‌وکارهای فعال ضربه می‌زند، بلکه مانع از بهره‌برداری کامل از ظرفیت‌های اقتصاد دیجیتال می‌شود.

سکوت و عدم پاسخگویی رسمی نهادهای صنفی و اتحادیه‌ها نیز به پیچیدگی این بحران افزوده است. لازم است دستگاه‌های مسئول با شفافیت کامل و تعامل با فعالان بازار، راه‌حل‌های منطقی و کارآمدی برای برون‌رفت از این بحران ارائه دهند.

جمع‌بندی و چشم‌انداز آینده

ممنوعیت فروش آنلاین طلا و انسداد درگاه‌های بانکی، تجربه‌ای تلخ برای فعالان و مشتریان بازار آنلاین طلا بوده است. هرچند اقدامات اولیه مانند فعال شدن برداشت ریالی در پلتفرم میلی نشانه‌هایی از بهبود را نشان می‌دهد، اما هنوز بسیاری از مشکلات حل نشده باقی مانده است.

پرسش کلیدی این است که آیا بانک مرکزی و سایر نهادهای ناظر می‌توانند با ایجاد بسترهای شفاف و قانونی، اعتماد بازار را بازسازی کنند و زمینه را برای توسعه سالم و پایدار بازار دیجیتال طلا فراهم سازند؟

گویا آیتی پیگیر این موضوع خواهد بود و در آینده نزدیک گزارش‌ها و گفت‌وگوهای بیشتری از فعالان بازار و مسئولان ذی‌ربط منتشر خواهد کرد.