تحقق ابرپروژه دولت الکترونیک در حوزه مسکن با تکمیل سامانه املاک و اسکان

در گفتگو با آنا مطرح شد

ابرپروژه دولت الکترونیک در تطابق دادن کد پستی با کد ملی هر فرد تنها در سایه تکمیل یافتن سامانه املاک و اسکان محقق خواهد شد و به این ترتیب است که می‌توانیم با اطلاعات دقیق، علاوه بر شناسایی خانه‌های خالی و ایجاد امکان سرشماری برخط، سیاست‌گذاری صحیحی نیز در زمینه مسکن داشته باشیم.

امیرحسین اقبالی کارشناس اقتصادی در گفتگو با آنا در رابطه با اهمیت سامانه املاک و اسکان گفت: سامانه املاک و اسکان را شاید مهم‌ترین سامانه در حوزه شفافیت داده‌محور در حوزه مسکن عنوان کنند. این سامانه کلیدی و مهم، نقش به سزایی در تحقق حکمرانی داده محور در حوزه مسکن کشور و سیاست‌گذاری صحیح در این بخش دارد؛ تا زمانی که اطلاعات دقیقی از نحوه سکونت افراد، تعداد ملک‌های در دسترس هر فرد و همچنین سکونتگاه‌های فرعی و اصلی در اختیار سیاست‌گذار نباشد؛ با تاریکی و نبود داده نمی‌توان به درستی حکمرانی کرد.

شناسایی خانه‌های خالی و ایجاد امکان سرشماری برخط

وی در ادامه افزود: بنابراین ابرپروژه دولت الکترونیک در تطابق دادن کد پستی با کد ملی هر فرد تنها در سایه تکمیل یافتن سامانه املاک و اسکان محقق خواهد شد و به این ترتیب است که می‌توانیم با اطلاعات دقیق، علاوه بر شناسایی خانه‌های خالی و ایجاد امکان سرشماری برخط، سیاست‌گذاری صحیحی نیز در زمینه مسکن داشته باشیم.

اهمیت سامانه خودنویس

این کارشناس اقتصادی با اشاره به اهمیت سامانه خودنویس در زمینه سیاست‌گذاری هوشمند، شفاف‌سازی بازار و کاهش بحران‌های ساختاری مسکن خاطرنشان کرد: سامانه املاک و اسکان، در ساده‌ترین تعریف، یک پایگاه داده ملی است که اطلاعات مالکیت، وضعیت بهره‌برداری (اعم از سکونت، اجاره یا خالی بودن)، مساحت و موقعیت جغرافیایی همه واحدهای مسکونی کشور را به‌صورت یکپارچه ثبت و مدیریت می‌کند. مزیت‌های این سامانه، فقط محدود به کار آماری یا ثبت اطلاعات نیست، بلکه ابزار کلیدی برای سیاست‌گذاری هوشمند، شفاف‌سازی بازار و کاهش بحران‌های ساختاری مسکن به شمار می‌رود.

مزایای سامانه املاک و اسکان

وی با اشاره به اصلی‌ترین مزیت سامانه املاک و اسکان خاطرنشان کرد: اولین و اصلی‌ترین مزیت سامانه املاک و اسکان، ایجاد شفافیت کامل در بازار مسکن است. سال‌ها است که یکی از مشکلات اساسی بازار مسکن ایران، نبود اطلاعات دقیق و به‌روز از تعداد واحدهای مسکونی، وضعیت سکونت یا خالی بودن آن‌ها و هویت مالکین بوده است. این ابهام، بستر مناسبی برای سوداگری، احتکار مسکن و افزایش تصاعدی قیمت‌ها فراهم کرده بود. با ثبت اطلاعات دقیق در این سامانه، دولت و نهادهای سیاست‌گذار می‌توانند به‌طور شفاف و دقیق بفهمند چه تعداد خانه خالی در کشور وجود دارد، در کدام مناطق مازاد عرضه یا کمبود عرضه داریم، و چه افرادی مالک چندین واحد مسکونی هستند. این شفافیت، نخستین گام اساسی برای طراحی سیاست‌های کارآمد، هدفمند و عادلانه در حوزه مسکن است.

وی در ادامه افزود: دومین مزیت کلیدی سامانه، امکان اخذ مالیات بر خانه‌های خالی است. قانونگذار سال‌هاست به درستی تشخیص داده که یکی از ریشه‌های بحران مسکن، سوداگرانه شدن آن است. بسیاری از سرمایه‌گذاران، با خرید و نگهداری واحدهای مسکونی خالی، عرضه در بازار اجاره یا فروش را محدود کرده‌اند تا از افزایش قیمت‌ها سود ببرند. اما بدون یک بانک اطلاعاتی جامع و دقیق، شناسایی این خانه‌ها عملاً غیرممکن بود. 

اقبالی در پایان گفت: سامانه املاک و اسکان مانع نبود بانک اطلاعاتی در حوزه شناسایی خانه‌های خالی را برطرف کرده است و ابزار اجرایی برای اعمال مالیات بر خانه‌های خالی را فراهم کرده، که می‌تواند انگیزه احتکار را از میان ببرد و عرضه را به بازار برگرداند، در نتیجه فشار قیمت‌ها را کاهش دهد و به نفع مصرف‌کننده واقعی عمل کند.