در تیرماه ۱۴۰۴، شتابدهنده و میکرو وی‌سی تریگ‌آپ کارگاهی متفاوت با عنوان «مانور تاب‌آوری برای استارتاپ‌ها» برگزار کرد؛ رویدادی سه‌ساعته که هدف آن آماده‌سازی تیم‌های استارتاپی برای رویارویی با بحران‌ها و نااطمینانی‌های روزافزون اکوسیستم نوآوری ایران بود. این کارگاه نه به شکل آموزشی کلاسیک، بلکه با تمرکز بر مشارکت فعال استارتاپ‌ها و شبیه‌سازی موقعیت‌های واقعی طراحی شد.
ضرورت طراحی مانور در شرایط پرریسک
به گفته برگزارکنندگان، ایده این مانور در واکنش به شرایط پرریسک سال‌های اخیر، از جمله بحران‌های منطقه‌ای و محدودیت‌های ناگهانی اقتصادی و اجتماعی شکل گرفت. بسیاری از استارتاپ‌ها در ایران با شوک‌هایی مانند تغییر ناگهانی قوانین، قطع اینترنت، مهاجرت اعضای کلیدی یا کاهش شدید تقاضای مشتری روبه‌رو می‌شوند. از این رو، تریگ‌آپ تصمیم گرفت مدلی عملیاتی برای «تمرین واکنش به بحران» در اختیار تیم‌های خود قرار دهد.
حضور ۱۶ تیم استارتاپی
در این مانور، ۱۶ تیم از پورتفوی سرمایه‌گذاری تریگ‌آپ شرکت کردند. هر تیم در شرایط شبیه‌سازی‌شده با سناریوهای واقعی مواجه شد؛ از قطع اینترنت گرفته تا فشارهای روانی تیمی و کاهش درآمد یا خروج سرمایه‌گذار. برای هر وضعیت، تیم‌ها موظف بودند با استفاده از بوم‌های طراحی ویژه، ریسک‌های کلیدی خود را شناسایی کنند، یک برنامه ۳۰ روزه واکنش به بحران تدوین کنند و سپس در مواجهه با «کارت‌های بحران» غافلگیرکننده، برنامه‌های خود را بازنویسی کنند.
ترکیب «نقشه ریسک» و «بوم تاب‌آوری»
مدل طراحی این رویداد بر پایه دو ابزار اصلی بود: نقشه ریسک و بوم تاب‌آوری. نقشه ریسک به تیم‌ها کمک می‌کرد تهدیدهای جدی‌تر را اولویت‌بندی کنند و بوم تاب‌آوری ابزاری برای ثبت برنامه واکنش، منابع لازم و پیامدهای احتمالی در اختیارشان قرار می‌داد. این ترکیب به استارتاپ‌ها آموخت که بحران‌ها تنها با پیش‌بینی اولیه قابل مدیریت نیستند، بلکه نیاز به بازنویسی مداوم و انعطاف‌پذیری بالا دارند.
تمرکز بر تحلیل رفتاری تیم‌ها
بر اساس گزارش تحلیلی منتشرشده از سوی تریگ‌آپ، یکی از جنبه‌های جالب این مانور، بررسی رفتارهای تیمی در مواجهه با بحران بود. برخی تیم‌ها در برابر فشار دچار پراکندگی و اختلاف شدند، در حالی که تیم‌های دیگر توانستند با تقسیم وظایف شفاف و رهبری منسجم، از شرایط سخت عبور کنند. مقایسه واکنش‌ها نشان داد که تاب‌آوری تیمی بیش از منابع مالی، به فرهنگ سازمانی و اعتماد میان اعضا وابسته است.
خروجی کارگاه؛ از تجربه تا پیشنهاد
گزارش نهایی این مانور شامل نمودارهای مقایسه‌ای واکنش تیم‌ها در موقعیت‌های مختلف، روایت کامل طراحی و اجرای تمرین و مجموعه‌ای از پیشنهادهای عملی برای استارتاپ‌ها و شتابدهنده‌ها است. از جمله پیشنهادها می‌توان به ایجاد سناریوهای تمرینی داخلی، تعریف نقش‌های اضطراری، طراحی کانال‌های ارتباطی جایگزین در بحران‌های اینترنتی و همچنین آماده‌سازی طرح‌های پشتیبان برای مهاجرت احتمالی اعضای کلیدی اشاره کرد.
گامی تازه در مدیریت بحران استارتاپی
به باور کارشناسان تریگ‌آپ، این مانور می‌تواند به الگویی برای سایر بازیگران اکوسیستم تبدیل شود. در شرایطی که استارتاپ‌های ایرانی با محدودیت‌های خاص محیطی روبه‌رو هستند، تمرین‌های عملی و شبیه‌سازی بحران‌ها به آن‌ها کمک می‌کند تا توان تصمیم‌گیری سریع، انعطاف در برنامه‌ریزی و افزایش تحمل فشار روانی تیمی را به دست آورند.
انتشار گزارش برای عموم اکوسیستم
تریگ‌آپ در پایان اعلام کرده است که گزارش تحلیلی این مانور برای استفاده دیگر استارتاپ‌ها، شتابدهنده‌ها و سرمایه‌گذاران منتشر شده و دسترسی به آن برای علاقه‌مندان فراهم است. هدف نهایی از این اقدام، ترویج فرهنگ تاب‌آوری و مدیریت بحران در سطح وسیع‌تر اکوسیستم استارتاپی کشور عنوان شده است./راه پرداخت
source