خواجه‌نصیرالدین طوسی افتخار تمدن ایرانی و اسلامی

یادداشت؛

روزگاری دنیای غرب در تباهی و ضلالت مبارزه با علم و دانش غوطه‌ور بود؛ اما در این سوی عالم، دانشمندان بی‌نظیری مانند خواجه‌نصیرالدین طوسی نوآوری‌های تمدن‌آفرین از خود بروز می‌دادند.

خبرگزاری آنا- مجتبی جعفری؛ پنجم اسفند روز بزرگداشت خواجه‌نصیرالدین طوسی به درستی روز مهندس نامگذاری شده که افتخار تمدن ایرانی و اسلامی وجود شخصیت‌های پرافتخاری مانند خواجه‌نصیرالدین طوسی است.

در روزگاری که دنیای غرب در تباهی و ضلالت مبارزه با علم و دانش غوطه‌ور بود و دانشمندان را به بهانه ارائه نظریه‌های علمی که ازنظر کلیسا با دین سازگار نبود می‌آزرد در این سوی عالم، دانشمندان بی‌نظیری مانند خواجه‌نصیرالدین طوسی نوآوری‌های تمدن‌آفرین از خود بروز می‌دادند.

خواجه نصیر در شرایطی که روزگار او درگیر حمله مغول و سال‌ها ویرانی بود در حوزه نجوم و ریاضیات و شیمی و منطق و… آثاری از خود به جای گذاشت که قرن‌ها مایه افتخار این آب‌وخاک بود. ازجمله فعالیت‌های ارزشمند او رصدخانه مراغه است. رصدخانه او پس از حمله مغول مجمع اندیشمندان بود. او توانست پس از حمله ویرانگر مغول دانشمندان را از اقصی نقاط کشور حول شمع وجود خود جمع کند و اجازه ندهد که شعله دانش در این کشور به‌طور کلی خاموش شود.

اما نکته بسیار مهم این است که خواجه‌نصیرالدین که یک مهندس و به اصطلاح امروز یک فناور بود، یک حکیم، فیلسوف و اندیشمند الهی‌دان نیز بود. از او در حوزه اخلاق، عرفان، فلسفه و حکمت کتاب‌هایی همانند آغاز و انجام، روضه القلوب، تجرید الاعتقاد، رساله امامت، اخلاق ناصری، اوصاف الاشراف، شرح اشارات ابن‌سینا و نظیر آن باقی مانده است.

آنچه در این یادداشت ذکر آن مدنظر بوده این است که تفکیک علوم هرچند اقتضای آموزش و اقتضای گسترش دانش است؛ اما نگاه کلان به مباحث الهی و اخلاقی از ضروریات آموختن بوده و این همان حلقه مفقوده دانش‌های امروز است. وقتی به تاریخ مراجعه می‌کنیم می‌بینیم این شکاف به‌ویژه در دنیای غرب در رنسانس با جدایی علم از دین اتفاق افتاد و زمینه‌ساز جدایی بین علوم جزئی و علوم کلی همانند فلسفه و الهیات شد.

امروز نیاز است که همه متخصصان در حوزه‌های مختلف علمی با دانش‌های عمیق الهی، اخلاقی و حکمی آشنا شوند و اجازه ندهند آسیبی که از این شکاف عاید جهان غرب شد بیش‌ازپیش به دانشگاه‌های اسلامی رسوخ کند.

دانشگاه آزاد اسلامی با طرح‌های موفقی مانند تجربه نگاری فرهنگی، تدریس با جهت‌گیری الهی، طرح اندیشه تمدن‌ساز و سایر طرح‌های ارزشمند، تلاش کرده این فاصله ناشایست بین علم و دین را پر کند و همه دانشمندان حوزه‌های مختلف، توانا در حوزه علوم عقلی و دینی بشوند.

مدیرکل فرهنگی و اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان