جوان آنلاین: حکایت بیمارستانهای فرسوده از یک سو و تجهیزات فرسوده بیمارستانی از سوی دیگر موجب شده است چالشهای سلامت بیماران جدیتر از قبل مطرح شود. وضعیت اورژانسی برخی بیمارستانها به لحاظ فرسودگی و ناایمنبودن به گونهای است که بیمارستانی مانند بیمارستان لولاگر تعطیل شده است و برخی بیمارستانهای دیگر هم که هشدار دریافت کردهاند، باید برای جایگزینیشان فکری شود. این ماجرا فقط به بیمارستانهای فرسوده محدود نمیشود و تجهیزات پزشکی بیمارستانی هم وضعیت مناسبی ندارند و فرسودهبودن آنها هم مزید بر علت شده است، به گونهای که تجهیزات پزشکی فرسوده هم برای بیماران میتواند خطرآفرین باشد و کار درمان را خدشهدار کند و هم برای کادر درمان با چالشهایی همراه باشد.
حوادث بیمارستانی طی دوسه سال اخیر زیاد شده است. یکی از معروفترین حوادثی که در این خصوص شاهد رخدادن آن بودهایم، ماجرای آتشسوزی در هتل بیمارستان گاندی بود؛ بیمارستانی که بسیاری از مردم عادی حتی نمیتوانند از مقابل در آن عبور کنند، اما به یک باره بخشی از آن طعمه حریق شد تا نشان دهد ایمنی بیمارستان لزوماً با نوسازبودن یا بخش دولتی و خصوصیبودن آن ارتباطی ندارد، چنانکه حادثه تلخ و دردناک آتشسوزی در بیمارستان قائم رشت با ۱۹ کشته هم در بیمارستانی خصوصی و نسبتاً نوساز رخ داد تا نشان دهد ناایمنبودن حتی میتواند یقه بیمارستانهای نوساز را هم بگیرد. از سوی دیگر تجهیزات بسیاری از این بیمارستانها هم ناایمن است تا پازل ناامنی بیمار در ساختار سلامت را تکمیل کند.
بیمارستانها روی خط فرسودگی
هفت بیمارستان مهم تهران به دلیل ناایمنبودن اکنون در معرض انواع خطر قرار دارند. بیمارستانهایی همچون امام خمینی (ره)، سینا، بوعلی، فیاضبخش، رسول اکرم (ص)، لولاگر و شهدای یافتآباد مراکزی هستند که بیش از ۵۰ سال از عمرشان میگذرد و در سن فرسودگی قرار دارند. بر همین اساس است که مدیرعامل سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهر تهران اعلام کرده است تنها ۵۲بیمارستان از سوی آتشنشانی تأیید ایمنی گرفتهاند و در ارزیابیهای انجامشده بیشتر از دوسوم از مجموع ۱۸۹بیمارستان در تهران یعنی ۱۲۵بیمارستان در پایتخت پرخطر هستند.
قدرتالله محمدی همچنین درباره ایمنسازی بیمارستانهای شهر تهران افزود: ساختمانهای پرخطر استانداردهای کافی برای ایمنیسازی را نگرفتهاند.
هشدار قرمز برای بیمارستانهای ناایمن
براساس آمارهای موجود اکنون بیمارستانهای امامخمینی (ره)، سینا، بوعلی، شهدای یافتآباد، فیاضبخش و رسول اکرم (ص) در فهرست ساختمانهای بحرانی از لحاظ ایمنی حریق قرار دارند که هنوز رفع خطر نشدهاند. به گفته مدیرعامل سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران، این بیمارستانها شرایط بحرانی دارند که تذکرات لازم را دریافت کردهاند، اما هنوز اقدامات مؤثری از سوی مسئولان آنها صورت نگرفته است و اگر تا پایان امسال ایمنسازی را آغاز نکنند در خطر تخلیه یا پلمب قرار میگیرند.
بحرانیبودن وضعیت بیمارستانهای پایتخت به حدی است که فقط در منطقه۶ شهرداری تهران ۴۰بیمارستان به دلیل ناایمنبودن وضعیت ساختمانها تاکنون چندین بار اخطار ایمنی دریافت کردهاند، اما هنوز اقدامی برای ایمنسازی نکردهاند.
تعطیلی بیمارستانی ناایمن
آنطور که نادر توکلی، سرپرست دانشگاه علوم پزشکی ایران میگوید، یکی از مهمترین اولویتهای این دانشگاه نوسازی و بازسازی بیمارستانهاست، به طوری که مرکز درمانی حضرت رسول اکرم (ص) با کمک خیرین با توجه به شرایط بحرانی که داشته اکنون بازسازی شده است. همچنین ساختمان جدید بیمارستان شهدای هفتمتیر نیز در حال ساخت است.
بیمارستان شهدای یافتآباد نیز دچار فرسودگی است و بیمارستان اکبرآبادی که یکی از فعالترین مراکز تولد نوزادان بوده، بخش کلینیک آن بازسازی شده، اما ساختمان آن نیاز به نوسازی دارد.
همچنین بیمارستان بابالحوائج به عنوان جایگزین بیمارستان سوانح سوختگی شهید مطهری در نظر گرفته شده و ساختمان جدید بیمارستان فیروزگر توسعه یافته و به بهرهبرداری رسیده است.
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی ایران تأکید میکند: «بیمارستان لولاگر در تهران به دلیل فرسودهبودن تعطیل است و به دنبال جایگزینی برای این مرکز درمانی هستیم.»
چالش درمان با تجهیزات فرسوده
با تمام اینها چالش فرسودگی فقط حکایت فرسودگی و ناایمنبودن ساختمان بیمارستانها و مراکز درمانی نیست بلکه تجهیزات بیمارستانی هم وضعیت نامطلوبی دارند. تجهیزات فرسوده و قدیمی گاهی عملکرد درستی ندارند، این موضوع میتواند به تشخیصهای نادرست یا حتی بروز آسیبهای بیشتر برای بیماران منجر شود، برای مثال دستگاههای تصویربرداری اگر به خوبی کالیبره نشده باشند، تصاویر دقیقی ارائه نمیدهند و میتوانند به تشخیصهای اشتباه منجر شوند. همچنین امکان خرابی تجهیزات فرسوده در شرایط اضطراری وجود دارد و این موضوع میتواند جان بیماران را در معرض خطر قرار دهد. علاوه بر این خرابی تجهیزات بیمارستانی میتواند برای پرستاران و اپراتورهای این دستگاهها هم چالشهایی را ایجاد کند.
در کنار اینها تجهیزات فرسوده نیاز به تعمیر و نگهداری مکرر دارند که میتواند هزینههای بالایی را برای بیمارستانها ایجاد کند. در برخی موارد این هزینهها در بلندمدت بیشتر از هزینههای سرمایهگذاری در تجهیزات جدید است.
ضرورت نوسازی تجهیزات در کنار گسترش تختهای بیمارستانی
نوسازی تجهیزات پزشکی و تجهیز تختهای بیمارستانی موضوعی است که با عنایت به وضعیت فرسودگی تجهیزات پزشکی بیمارستانی ضروری به نظر میرسد، با وجود این با عنایت به نوسانات ارزی به نظر میرسد این حوزه نیازمند حمایت جدیتر دولت است. اگرچه در حال حاضر تنها حوزهای که هنوز ارز ۴هزارو ۲۰۰ تومانی دریافت میکند برخی از اقلام حوزه تجهیزات پزشکی است که البته بنا بود در اجرای طرحی همچون طرح دارویار این ارز ترجیحی حذف شود؛ طرحی که البته با مخالفت مجلسیها مواجه شد. همچنانکه سلمان اسحاقی، سخنگوی کمیسیون بهداشت مجلس نیز ضمن هشدار نسبت به تبعات حذف ارز ترجیحی تجهیزات پزشکی میگوید: «مجلس معتقد است حذف ارز ترجیحی از تجهیزات و ملزومات پزشکی باعث میشود تولیدکنندگان و واردکنندگان تجهیزات پزشکی برای تأمین تجهیزات و ملزومات پزشکی در کشور با مشکل افزایش ۱۰برابری هزینهها مواجه شوند و با این اقدام بیمارستانها دیگر توانایی تأمین تجهیزات و جابهجایی و ازردهخارجکردن تجهیزات فرسوده پزشکی را نخواهند داشت، بنابراین به یکباره با کمبود تجهیزات و ملزومات پزشکی که نقش مهمی در حوزه تشخیص و درمان بیماریها دارد، مواجه میشویم.»
در دولت سیزدهم حدود ۱۷هزار تخت به مجموع تختهای بیمارستانی کشور اضافه شد؛ تختهایی که البته نیازمند تجهیزات بهروز و نیروی انسانی متخصص هستند تا بتوانند پازل درمان را کامل کنند، بنابراین در کنار نیاز به افزایش تختهای بیمارستانی در کشور باید به مسئله فرسودگی تجهیزات بیمارستانها توجه شود.
source